Auteur: Joop van de Groep    Datum: 02-12-2022

Zorgen om loon-prijsspiraal

Voorafgaande aan het rentebesluit van de centrale bank (Fed) wordt het Beige Book gepubliceerd. In de twaalf districten van de centrale bank worden de huidige economische activiteiten gemeten. Op basis van de ontwikkelingen van de economische activiteiten wordt er een voorspelling gedaan over de economische groeiverwachtingen voor de komende zes maanden. Slechts bij vijf van de twaalf districten werd een bescheiden stijging van de activiteiten waargenomen.

De problemen in de toeleveringsketens beginnen af te nemen en de detailhandelsprijzen staan onder druk omdat de consumenten meer uitgeven aan levensmiddelen en nadrukkelijk op zoek gaan naar aanbiedingen.

Inkoopmanagersindex

Volgens S&P Global daalde de industriële inkoopmanagersindex in de Verenigde Staten van 50,4 naar 47,7. Dit betekent dat sinds juni 2020 de industrie weer krimpt. Volgens het onderzoeksbureau IHS Markit is de daling van 2,7 punten op maandbasis het gevolg van de stijgende kosten van levensonderhoud, hogere rentestanden en de groeiende angst voor een economische recessie. In reactie op de dalende binnenlandse en buitenlandse vraag, wordt de productie in rap tempo afgebouwd. De omvang van de voorraden van de onverkochte goederen ligt op het niveau van 15 jaar geleden, zonder rekening te houden met de lockdownmaatregelen tijdens de pandemie. De verwachting is dat de productiecapaciteit de komende maanden verder wordt afgeschaald om eerst de voorraden af te bouwen. 

Ook The Institute for Supply Management (ISM) liet een daling van de industriële inkoopmanagersindex zien. De ISM-index daalde van 50,2 naar 49,0. Dit is het laagste niveau sinds mei 2020. Volgens het onderzoeksinstituut hebben de inkoopmanagers van de industrie die betrokken worden bij het onderzoek een impact van 11,3 procent op de totale Amerikaanse economie. 

Banenrapport

Donderdag reageerden de financiële markten enthousiast op het signaal van de Fed-voorzitter Jerome Powell dat het tempo van renteverhogingen zal vertragen. De monetaire verkrapping nadert het niveau dat voldoende moet zijn om de inflatie terug te dringen. Een ander punt van zorg voor de Amerikaanse monetaire beleidsmakers blijft de krappe arbeidsmarkt.

Het aantal openstaande vacatures is in de maand oktober gedaald met 353.000 naar 10,3 miljoen. Ten opzichte van een jaar geleden was er zelfs sprake van een daling van 760.000 vacatures. Dit betekent dat voor iedere werkzoekende Amerikaan 1,7 keer zoveel vacatures openstaan. Een paar maanden geleden was dat nog 2 keer zoveel. 

Het niveau van de jobhoppers, dit is het aantal werknemers die er vertrouwen in hebben om snel weer een andere baan te vinden, neemt af. In november 2021 lag dit op een recordniveau van 4,5 miljoen. In oktober jongstleden is dit niveau gedaald naar iets meer dan 4 miljoen.

Uit de gisteren gepubliceerde Personal Consumption Expenditures (PCE) Price index bleek dat de kernprijzen op maandbasis met 0,2 procent zijn gestegen. Dit lag onder de 0,3 procent verwachte kernprijsstijging. De consumentenprijsstijging inclusief de volatiele prijzen van voeding en energie stegen op maandbasis met 0,3 procent. De inkomens van de Amerikanen stegen in dezelfde maand met 0,7 procent en de consumentenbestedingen liepen nog harder op met 0,8 procent. Het is niet voor niets dat Powell eerder deze week aangaf dat de centrale bank er alles aan zal doen om een loon-prijsspiraal te voorkomen.

Loonstrookverwerker ADP verwacht dat het aantal nieuwe banen met 200.000 zal toenemen. Dit is fors minder dan 261.000 nieuwe banen in oktober.

Beleggers kijken met meer dan normale belangstelling uit naar de ontwikkeling van het gemiddelde uurloon. Mocht de stijging lager uitvallen dan de verwachte 0,3 procent dan zullen de financiële markten oplucht adem halen. Minder loonstijging betekent minder inflatoire druk.