Jantje lacht, Jantje huilt, en gaat Jantje weer lachen?

Na een aantal dagen de adem inhouden, zorgde Fed-voorzitter Jerome Powell voor een stevige ontlading vorige week op de Amerikaanse beurzen. Vervolgens volgde die ontlading ook op de Europese beurzen. Powell gaf de markt waar die om vroeg: zekerheid over wat de rente gaat doen zodat analisten weer hun sommetjes kunnen gaan maken.

De angst voor een mogelijke recessie stak echter vrij snel weer de kop op waardoor het enthousiasme snel verdween en de Nasdaq het grootste dagelijkse verlies sinds september 2020 moest incasseren. De Amerikaanse tienjaarsrente steeg naar boven de 3%.

Zucht van verlichting

Terug dan naar de marktreactie op het rentebesluit van de Fed. Het was niet zozeer het rentebesluit zelf dat voor enthousiasme onder beleggers zorgde. De verhoging van de federal funds rate met 50 basispunten was al weken volledig ingeprijsd. Overigens was dit de grootste rentestap sinds 2000.

Ook de kans dat de komende drie vergaderingen (juni, juli, september) eenzelfde stap genomen zal kunnen worden, zodat de Amerikaanse rente na de zomer op 2,25 tot 2,5% zal staan, was eigenlijk geen schokkend nieuws. Dit rentepercentage schat de markt in als een 'neutraal niveau'. Het is het punt waarop de economie nog geen schade ondervindt van de renteverhogingen.

Maar het belangrijkste was dat Powell zei dat een renteverhoging van 75 basispunten 'niet actief overwogen wordt'. Dat deed aandelenbeleggers een zucht van verlichting slaken.

Afbouw balans

Naast de mogelijke verhoging van de rente met 4 maal 50 basispunten, inclusief de verhoging van gisteravond, maakte de Fed ook bekend dat er per 1 juni begonnen zal worden met het afbouwen van de eigen balans waar nu een waarde op staat van zo’n 9.000 miljard dollar. Eerst zal er drie maanden 47,5 miljard dollar niet worden geherinvesteerd van de aflopende staatsobligaties en asset backed securities. Daarna zal dit bedrag worden opgehoogd naar 95 miljard dollar per maand.

Inflatie indammen

Met de aangekondigde maatregelen hoopt de Fed de flink opgelopen inflatie in te dammen. Centrale bankiers kijken daarbij vooral naar de zogenaamde kerninflatie. De PCE-kerninflatie (dus zonder voeding en energie) in de Verenigde Staten kwam in maart uit op 5,2%. Het streven is een inflatie van iets boven de 2%.

Volgens Powell kan de Amerikaanse economie de verkrappende maatregelen prima hebben, ook al kromp de economie in het eerste kwartaal onverwacht. De Amerikaanse fabrieksorders bijvoorbeeld kwamen de afgelopen week hoger uit dan verwacht. Ook het aantal vacatures staat op een ongekend niveau; voor elke werkloze Amerikaan is er momenteel 1,9 vacature. Zo bezien is er dus sprake van volledige werkgelegenheid.

Powell zei dan ook dat hij verwacht dat de Amerikaanse economie een zachte - of in ieder geval een soort van zachte - landing zal maken. Janet Yellen, de huidige Amerikaanse minister van Financiën, is dat met hem eens.

In Europa is de nood minder hoog

Ondertussen blijft Christine Lagarde van de ECB nog steeds op haar handen zitten. Hoewel ze daar veel kritiek op krijgt vanuit de markt, is dat in zeker zin wel terecht. In de Verenigde Staten zie je namelijk een aantal tweede ronde-effecten, zoals hogere lonen. Als de Fed niets zou doen kom je in vicieuze cirkel waar je maar lastig aan kunt ontsnappen. Vandaar dat de Fed wel moet optreden.

In Europa zie je alleen maar een hoge inflatie als gevolg van de sterk opgelopen energieprijzen. Haal je die uit het inflatiecijfer dan is er vrijwel niets aan de hand. Kijk bijvoorbeeld maar naar de inflatie in Frankrijk. Die is veel lager waardoor de noodzaak om over te gaan tot handelen ontbreekt.