Datum: 14-02-2022

De tijd van onbezorgdheid is voorbij

Vorige week publiceerde het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) de Nederlandse inflatie. Die is in de maand januari opgelopen naar 6,4 procent. In december was dit nog 5,7 procent.

Een week eerder werd al bekend dat de Nederlandse inflatie volgens de Europese rekenmethode in januari was opgelopen naar 7,6 procent. Het verschil zit in het al dan niet meetellen in de inflatie van de kosten van het eigen huis. Het CBS doet dit wel, de Europese rekenmeesters laten deze kosten buiten beschouwing.

Het CBS berekende dat de hogere energieprijzen voor het Nederlandse inflatiecijfer ruim voor 3 procentpunt bijdroegen aan de totale geldontwaarding. In januari lagen de energieprijzen bijna 90 procent hoger dan in dezelfde maand een jaar eerder.

Minder last van hogere energieprijzen

Ter compensatie van deze forse stijging heeft de Nederlandse regering een heffingskorting ingesteld voor elk huishouden. Ook werd de belasting op elektriciteit tijdelijk verlaagd. Vergeleken bij de energieprijzen valt de bijdrage van duurdere voeding in het inflatiecijfer enorm mee. De prijzen van voedsel, alcohol en tabak kwamen in januari 4,3 procent hoger uit ten opzichte van vorig jaar.

Volgens onderzoekers van ABNAMRO hadden Nederlanders in december minder last van de hogere energieprijzen (en de hogere inflatie) dan eerder werd gedacht. Dit komt doordat veel particulieren meerjarige energiecontracten hebben en dus de hogere energieprijzen nog niet doorberekend krijgen. Ook wordt er minder gestookt.

Ten eerste omdat veel mensen vaak thuis waren gedurende de coronapandemie en daarom hun woning hebben verduurzaamd. Ten tweede omdat het in 2020 in december kouder was. Bovendien werkten en/of waren er in deze maand minder mensen thuis dan in deze feestmaand een jaar geleden. 

Amerikaanse inflatiecijfer naar 7,5 procent

Nu is Nederland maar een heel klein speldenknopje op de wereldbol en dat geldt ook voor de financiële wereld. Er werd dan ook reikhalzend uitgekeken naar het nieuwste Amerikaanse inflatiecijfer. Er kwam een stijging uit de bus rollen van 7,5 procent op jaarbasis. Door een samenloop van omstandigheden zijn grondstoffen, vervoer en loonkosten behoorlijk opgelopen. 

Daar waar centrale bankiers een klein jaar geleden nog het standpunt huldigden dat deze inflatie van voorbijgaande aard zou zijn, begint men overal deze tijdelijkheid steeds meer in twijfel te trekken. Zo steeg de rente op tweejaars Amerikaanse staatsobligaties in een half jaar tijd fors. Gezien de looptijd wordt deze lening gezien als een goede weergave van het te verwachten rentebeleid van de Amerikaanse centrale bank. Er worden door de markt voor dit jaar inmiddels op een stuk of zes renteverhogingen door de Fed gerekend. 

Tijd van gratis geld voorbij

Of loopt de markt nu iets te hard van stapel? Jazeker, de inflatie staat op het hoogste punt sinds 40 jaar. Het vorige week bekendgemaakte cijfer liet de beurzen even schrikken. Maar wie verder kijkt zag ook dat de inflatieverwachting nauwelijks reageerde op het hoge inflatiecijfer.

De markt gaat er blijkbaar nog steeds vanuit dat de Federal Reserve de inflatie met een serie renteverhogingen succesvol kan intomen. Wat wel duidelijk is, is dat de tijd van gratis geld voorbij is, of, zoals de leader van GTST zegt: de tijd van onbezorgdheid is voorbij…